resume sociais 3º eso O MEDIO FÍSICO E A TERRA

                                                       O MEDIO FÍSICO E A TERRA

A XEOGRAFÍA E A COMPRENSIÓN DO TERRITORIO

A xeografía evolucionou ao longo do tempo. Ten como obxecto de estudo a relación entre o home e o medio natural, a localización dos elementos xeográficos e a aplicación práctica do coñecemento xeográfico (análise do territorio e solucións).

Ten diferentes temáticas : - xeografía física (elementos naturais do territorio) - xeografía humana (relación dos seres humanos e o territorio) - xeografía rexional (espazos concretos como países, rexións) - xeografía aplicada (mellora do territorio e dos seus habitantes).

Comprensión do espazo terrestre : - historia (estudo das sociedades a través do tempo) - xeografía (estudo das sociedades no espazo) - xeógrafos (coñecemento do territorio e xestión dos recursos).

A escala é  a proporción entre as dimensións dun debuxo, mapa, plano, etc. e as do obxecto que representa. A xeografía estuda distintas cuestións a diferentes escalas:

- A ESCALA MUNDIAL : a xeografía trata de investigar aspectos que afectan de maneira global aos territorios (as migracións internacionais, a diversidade dos climas, a distribución dos bosques, etc)  

-  ESCALA LOCAL : a xeografía trata de investigar de maneira más concreta o lugar en que vivimos (as características xeográficas da nosa cidade: o seu paisaxe, a súa poboación, qué actividades económicas destacan, etc.

O MEDIO NATURAL

o medio natural ten :

- ELEMENTOS : relevo e materiais constitutivos (rochas e sedimentos), clima, solos, vexetación e fauna

- INTERRELACIÓNS ENTRE OS ELEMENTOS : - o relevo depende do clima – o clima está condicionado pola vexetación – o solo = relevo + materiais + clima + vexetación – a vexetación = clima + solos – a fauna = clima + vexetación

- ECOSISTEMAS NATURAIS : son produto da interrelación de elementos do medio natural. O seu estudo é determinante para apreciar o estado de saúde do medio.

A biodiversidade é o conxunto de todas as especies de plantas e animais, así como dos ecosistemas dos que forman parte.

OS ELEMENTOS DO MEDIO NATURAL

CODIA TERRESTRE E OS SEUS MOVEMENTOS : hai dous tipos de codia :

- CONTINENTAL : composta por todo tipo de rochas (metamórficas, sedimentarias e ígneas). As rochas igneas fórmanse polo arrefriamento do magma, se o magma cristalizou no interior da codia, a rocha é intrusiva (granito) e se cristalizou na superficie ou baixo as augas mariñas, a rocha é extrusiva (volcánicas e basaltos).

- OCEÁNICA : composta por material basáltico

A litosfera (codia + parte superior do manto) componse de 8 placas litosféricas, as que se están no centro son áreas estables ou cratóns e nos bordos son áreas inestables. As placas litosféricas poden xerar movementos diverxentes e converxentes.

REXIÓNS CONTINENTAIS : nas áreas estables fórmanse escudos, macizos, plataformas e cuncas sedimentarias e nas áreas inestables (oróxenos) fórmanse cordilleiras e montañas.

CONDICIONANTES CLIMÁTICOS : - a inclinación do eixe terrestre – a translación arredor do Sol – as correntes mariñas – o relevo – a circulación atmosférica

TIPOS DE CLIMA : son consecuencia da zonalidade do planeta e, polo tanto, da inclinación dos raios do Sol :

- CLIMAS INTERTROPICAIS : zonas próximas ao Ecuador (clima ecuatorial) –  zona tropical húmida – zona tropical seca (climas desérticos e tropical seco)

- CLIMAS TEMPERADOS : zona temperada máis próxima aos trópicos (clima mediterráneo, chinés e estepario) – zona temperada máis próxima aos círculos polares (clima oceánico e continental) 

- CLIMAS FRÍOS : rexións de maior latitude (clima polar)

RÍOS : desenvolven una importante acción erosiva sobre os continentes. Dependen do clima (ecuatoriais, tropicais, mediterráneos, chinés, oceánico e continental)

OCÉANOS E MARES : os océanos son grandes extensións de auga salgada. Teñen diferentes partes

(plataformas continentais, chairas abisais, dorsais e fosas). Os mares son concentracións de auga salgada menores ca os océanos, que se estenden sobre a codia continental.

OS MEDIOS BIOCLIMÁTICOS

MEDIOS ECUATORIAIS E TROPICAIS

- ZONA ECUATORIAL : pluvisilva (bosques primario e secundario)  

- ZONA TROPICAL HÚMIDA : bosque aclarado, bosque de galería, sabana, solos de coiraza.

- ZONA TROPICAL SECA (medios desérticos) : vexetación escasa e adaptada á falta de humidade, solos moi pouco desenvueltos ou inexistentes.

MEDIOS TEMPERADOS

- CLIMA MEDITERRÁNEO : bosque mediterráneo con solos pobres e fácilmente erosionables.

- CLIMA CHINÉS : gran desenvolvemento de solos e vexetación, especies tropicais.

- CLIMA OCEÁNICO : bosque mono e pluriespecífico, solos profundos e pobres.

- CLIMA CONTINENTAL : taiga, pradaría e estepa, bos solos, aínda que pouco produtivos.

MEDIOS FRÍOS (ausencia de árbores) : dominio da tundra, solos pouco desenvolvidos, xeados no inverno ou, incluso, de forma permanente (permafrost)

RISCOS NATURAIS

- RISCOS NATURAIS E POBOACIÓN : os efectos poden variar en función da perigosidade do fenómeno e a vulnerabilidade da poboación.

- TIPOS DE RISCOS NATURAIS : - terremotos – tsunamis – erupcións volcánicas – escorregamentos de ladeira – furacáns - inindacións