miércoles, 30 de mayo de 2012

o renacemento musical música 3º eso


UNHA NOVA MÚSICA PARA UNHA NOVA SOCIEDADE : O RENACEMENTO
O Renacemento é o período que comprende os S. XV e XVI. Os compositores desta época seguiron escribindo música a varias voces (polifonía), pero todo o que facían soaba moi sinxelo e natural. En 1501, Ottaviano Petrucci publicou a primeira edición de partituras a grande escala. A imprenta musical significou un paso decisivo na difusión de aprtituras por todo o mundo.
A MÚSICA RELIXIOSA
Características :  
- OBRAS INTERPRETADAS A CAPELLA : usan únicamente a voz dos cantantes  
- COMPONSE PARA 4 VOCES BÁSICAS : soprano, contralto, tenor e baixo (textura imitativa).
- O TEXTO ESTÁ EN LATÍN : que era a lingua da Igrexa.
- AS FORMAS MÁIS IMPORTANTES SON A MISA E O MOTETE
ALGÚNS COMPOSITORES DESTACADOS : Joaquín DesPrés, Giovanni Pierluigi da Palestrina,Tomás Luis de Victoria.
A MÚSICA PROFANA
A mellora do nivel de vida e a expansión urbana favorecen o crecemento da actividade musical fóra da igrexa. Os propios compositores de igrexa compuñan música para as cortes ou festas públicas. A música profana divídese en música vocal e instrumental.
A MÚSICA VOCAL DO RENACEMENTO
A musical vocal é polifónica, normalmente de 3 ou 4 liñas melódicas, cantadas polas diferentes voces.
Características da música vocal :
- O RITMO : é marcado, distinguíndose con claridade os pulsos fortes (acentos) e os débiles.
- O TEXTO : ten carácter profano e está nas linguas respectivas de cada territorio.
- A TEXTURA : é homofónica (todas as voces co mesmo ritmo din o texto á vez)
Tipos de composicións de música vocal :
- O VILLANCICO : en castelán
- AS CANCIÓNS E OS ROMANCES : en castelán, atópanse recollidos no Cancioneiro de Palacio
- O MADRIGAL : tiña textos profanos e era frecuente que tivesen cinco ou seis voces. Apareceu en Italia, pero difundiuse polo resto de Europa.
A MÚSICA INSTRUMENTAL DO RENACEMENTO
Adquiriu importancia social posto que era imprescindible para a danza e para as cerimonias públicas. Estas danzas de corte bailábanse dando pasos a rentes do chan ou pequenos saltos. Era frecuente combinalas de dous en dous, formando parella (unha lenta e unha rápida). Os conxuntos de danzas acabarían chamándose suite. Unha das danzas máis coñecidas é a branle.
O RENACEMENTO EN ESPAÑA
Este período é considerado como a Idade de Ouro da música española. A música, como a maior parte das actividades políticas e culturais do momento, vén determinada polo espírito relixioso. Destaca a principios desta época Juan del Enzina. Durante os reinados de Carlos V e Felipe II, alcanza a súa máxima plenitude o renacemento musical español (Cristóbal Morais, Tomás Luís de Vitoria, Antonio de Cabezón). Cabe destacar na España do S. XVI o auxe da vihuela (instrumento antecesor da guitarra).

OS INSTRUMENTOS NO RENACEMENTO
 - CORDA FRETADA (CORDÓFONOS) : viola da gamba, viola da braccio e a lira da braccio
- CORDA PUNTEADA (CORDÓFONOS) : laúde, vihuela, clavicémbalo, espineta, virxinal
- CORDA PERCUTIDA (CORDÓFONOS) : clavicordio
- VENTO-MADEIRA (AERÓFONOS) : frautas de pico (con bisel), chirimías, cromornos e bombardas (con lingüeta dobre).
- VENTO-METAL (AERÓFONOS) : cornetas, trompetas, sacabuche
- VENTO-MECÁNICO (AERÓFONOS) : órganos
Os conxuntos ou consorts eran agrupacións de 3 a 8 instrumentos dunha mesma familia.

jueves, 17 de mayo de 2012

FÍSICA/QUÍMICA RESUMEN TEMA 5 : CONCENTRACIÓN DAS DISOLUCIÓNS EN MOL/L, ECUACIÓN DOS GASES IDEAIS, FORMULACIÓN E NOMENCLATURA INORGÁNICA, VALENCIA DOS ÁTOMOS METÁLICOS E NON METÁLICOS, COMO SE CONSTRÚEN AS FÓRMULAS, CLASIFICACIÓN DOS COMPOSTOS, FORMAS DE NOMEAR


CONCENTRACIÓN DAS DISOLUCIÓNS EN MOL/L
CONCENTRACIÓN MOLAR OU MOLARIDADE : é o nº de moles de soluto que hai nun litro de disolución.                                             FÓRMULA :    M = n/V
M : concentración molar (exprésase en mol/litros) - n : nº de moles de soluto - V : volumen de disolución expresado en litros
EX : calcula a concentración molar dunha disolución formada por 20 g de hidróxido de sodio (NaOH) en 200 ml de auga.
- calculamos a masa molecular do soluto :          23 + 16 + 1 = 40 g/mol
- calculamos o nº de moles do soluto :           n = 20 g / (40 g / mol) = 0,5 mol
- calculamos a concentración molar :             M = n/V = 0,5 mol / 0,2 l = 2,5 mol/l

A ECUACIÓN DOS GASES IDEAIS
FÓRMULA  DOS GASES IDEAIS : P x V = n x R x T
P : presión do gas - V : volumen que ocupa - n : nº de moles do gas contido no recipiente - R : constante dos gases, vale 0,082 atm x l/ (mol x K) ou, no SI 8,31 J / (mol x K) - T : temperatura á que se atopa o gas, expresada en Kelvin.
EX : calcula o volumen que ocupa 1 mol de osíxeno (O2) a 1 atm de presión e 0ºC de temperatura.
V = n x R x T / P = 1 mol x 0,082 atm x l / (mol x K) x 273 K/1 atm = 22,4 litros
Segundo a ecuación dos gases, 1 mol de calquera gas ocupa sempre o mesmo volume, nas mesmas condicións de presión e temperatura.

FORMULACIÓN E NOMENCLATURA INORGÁNICA
A VALENCIA : é un nº enteiro que se asigna a cada elemento que nos vai dicir cantas unións pode formar ese átomo (H valencia 1 = forma unha unión con outros átomos O valencia 2 = forma 2 unións – Al valencia 3 = forma 3 unións)

VALENCIA DOS ÁTOMOS METÁLICOS
VALENCIA 1: Li, Na, K, Rb, Cs, Fr, Ag - VALENCIA 2: Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra, Cd, Zn – VALENCIA 3: Al
VALENCIA 1 e 2: Cu, Hg - VALENCIA 1 e 3: Au - VALENCIA 2 e 3: Fe, Co, Ni - VALENCIA 2 e 4:Sn, Pb 

VALENCIA DOS ÁTOMOS NON METÁLICOS
VALENCIA 1 : H – VALENCIA 2 e 4 : C, Si – VALENCIA 1, 3 e 5 : N, P, As – VALENCIA 2, 4 e 6 : O(*), S, Se, Te – VALENCIA 1, 3, 5 e 7 : F(**), Cl, Br, I
O osíxeno (O) ten sempre valencia 2 (agás nuns poucos casos que non imos estudar).
O flúor (F) ten únicamente valencia 1

COMO SE CONSTRÚEN AS FÓRMULAS
Para escribir a fórmula dun composto é necesario saber a valencia dos átomos que o forman pero non é preciso coñecer que tipo de enlace forma (iónico, covalente ou metálico). Exemplos :
H (valencia 1) e Cl (valencia 1) = HCl (un átomo de cada un, un enlace de cada un)
H (valencia 1) e O (valencia 2) = H2O (dous átomos de H cun enlace cada un, e 1 de O con 2 enlaces)
H (valencia 1) e Al (valencia 3) = AlH3 (un átomo de Al con 3 enlaces e 3 de H cun enlace cada un)
Cando se unen 2 átomos intercambianse as valencias : O (valencia 2) e Al (valencia 3) = Al2O3 – O (valencia 2) e Cl (valencia 7) = Cl2O7
Se a valencia dos dous átomos é par, pódese simplificar : O e Ca = Ca2O2 = CaO – O e S (valencia 6) =
S2O6 = SO3
CLASIFICACIÓN DOS COMPOSTOS
1.- SUBSTANCIAS SIMPLES : compostos formados por un só tipo de átomos e noméanse igual cos átomos constituíntes.
2.- ÓXIDOS : compostos de osíxeno noutros elementos. Póden ser óxidos metálicos (formados pola
unión do osíxeno cos metáis) ou óxidos non metálicos (formados pola unión do osíxeno cos non
metáis)
3.- HIDRUROS : compostos de hidróxeno. Póden ser hidruros metálicos ou hidruros non metálicos (actúa cunha única valencia das que ten).
4.- HIDRÓXIDOS : compostos de metáis con osíxeno e hidróxeno. O osíxeno e o hidróxido van xuntos nun paquete e chámanse grupo de hidróxido e funciona con valencia 1
5.- SALES BINARIAS : compostos que resultan da combinación de metal e non metal (actúa cunha única valencia das que ten). Noméanse coa terminación -uro aplicada ao nome do metal.
6.- OXOÁCIDOS : compostos de non metal con osíxeno e hidróxeno.
7.- OXOSALES : compostos de metal, non metal e osíxeno.

FORMAS DE NOMEAR
Existen varios métodos para nomear os compostos (nomenclaturas) :
NOMENCLATURA SISTEMÁTICA : indícase o nº de átomos de cada tipo con prefixos numéricos : mono (1 átomo) – di (2 átomos) – tri (3 átomos) – tetra (4 átomos) – penta (5 átomos) – hexa (6 átomos) – hepta (7 átomos). EX : Fe2O3 = Trióxido de dihierro - PH3Trihidruro de fósforo - Ba(OH)2 = Dihidróxido de bario
NOMENCLATURA TRADICIONAL : nalgúns casos é a máis sinxela. Cando un átomo ten máis dunha valencia pode formar varios compostos con outro átomo (Carbono,valencia 2 e 4, pode formar dous compostos CO e CO2 – Cloro, valencias 1, 3, 5 e 7, pode formar 4 compostos diferentes Cl2O, Cl2O3, Cl2O5, Cl2O7). Nestes casos emprégase una serie de prefixos e subfixos para distinguilos :
- se hai 2 valencias diferentes : terminación –oso para a menor e –ico para a maior
- se hai 3 valencias diferentes : prefixo e terminación hipo-…-oso para a menor, terminación –oso para a intermedia e terminación –ico para a maior.
- se hai 4 valencias diferentes : prefixo e terminación hipo-…-oso para a menor, terminación –oso para a segunda, terminación –ico para a terceira e prefixo e terminación per-…-ico para a maior.
EX : FeO = Oxido ferroso -  Fe2 O3  =  Óxido férrico    









RESUMEN TECNOLOGÍA 3º ESO ELECTRÓNICA


COMPONENTES  ELECTRÓNICOS
1) COMPONENTES PASIVOS : son aquellos que no generan ganancia, pero sí consumen energía eléctrica (resistores, condensadores y bobinas) :
RESISTENCIAS Y RESISTORES 
Un resistor es un componente electrónico que ofrece una resistencia al paso de la corriente eléctrica. Hay varios tipos :
- RESISTORES FIJOS : se oponen al paso de la corriente eléctrica
- RESISTORES VARIABLES : regulan la oposición al paso de la corriente
- POTENCIÓMETROS Y REOSTATOS :  el potenciómetro se conecta en paralelo  y se comporta como un divisor de tensión. El reóstato va conectado en serie y se emplea para regular la intensidad de la cor- riente. 
- RESISTORES LDR : la oposición depende de la luz  
- TERMISTORES NTC y PTCla oposición depende de la temperatura
CONDENSADORES
Un condensador es un componente eléctrico formado por dos placas metálicas (armaduras), que se encuentran separadas por un material aislante, denominado dieléctrico. La misión de un condensador es almacenar carga eléctrica para suministrarla en un momento determinado. Los condensadores no se comportan de la misma manera cuando reciben corriente continua que cuando reciben corriente alterna :
- EN LOS CIRCUITOS DE CORRIENTE CONTINUA : el condensador permite el paso de la corriente, mientras que se está cargando y lo impide cuando está cargado.
- EN LOS CIRCUITOS DE CORRIENTE ALTERNA : el condensador se está cargando y descargando continuamente y siempre permite el paso de la corriente.
2) COMPONENTES ACTIVOS : se trata de componentes capaces de generar, modificar o amplificar la señal eléctrica (baterías y pilas, generadores, diodos y transistores) :
DIODOS
Es un componente electrónico que permite el paso de corriente en un sentido y lo impide en el otro. Está polarizado, por lo que debemos colocarlo correctamente para que funcione.
- POLARIZACIÓN DIRECTA : el cátodo del diodo estaría orientado hacia el polo negativo de la pila y entonces permitiría el paso de la corriente (la bombilla se enciende)
- POLARIZACIÓN INDIRECTA : el cátodo del diodo está orientado hacia el polo positivo de la pila y entonces no se permitiría el paso de la corriente (la bombilla no se enciende)
- DIODO LED : diodo especial que convierte toda la energía eléctrica que recibe en luz.
TRANSISTORES
El transistor está formado por la unión de tres capas de material semiconductor y dispone de tres patillas, denominadas emisor,base colector. Se emplea para  amplificar señales eléctricas. En los transistoreses muy importante saber dónde están situados los electrodos para conectarlos de forma correcta. Existen dos tipos de transistores bipolares:
- TRANSISTORES NPN : están formados por dos semiconductores tipo N y un semiconductor tipo P. Se conectan uniendo el polo positivo al colector y a la base.
- TRANSISTORES PNP: están formados por dos semiconductores tipo P y un semiconductor tipo N. Se conectan uniendo el polo negativo al colector y a la base.
Los transistores se pueden utilizar como amplificador o como interruptor controlado por una pequeña corriente de base. Cuando existe corriente en la base, el transistor deja pasar la corriente entre colector y emisor actuando como un interruptor cerrado. Cuando no existe esta corriente el transistor actúa como un interruptor abierto. 
                                                                  

RESUMEN GALEGO 3º ESO : A LÍRICA MEDIEVAL, O GALEGO E A LITERATURA NOS SÉCULOS ESCUROS, COMPARATIVOS, FORMACIÓN DE PALABRAS POR DERIVACIÓN/COMPOSICIÓN/PARASÍNTESE, O PLURAL DAS PALABRAS COMPOSTAS, CONFLITO LINGÜÍSTICO /BILINGÜISMO E DIGLOSIA


A LÍRICA MEDIEVAL
A sociedade na Idade Media, tiña un sistema feudalque consistía na concesión de feudos a cambio du- nha prestación política e militar : a nobreza e o clero posuían as terras mentres que os campesiños pedíanlles protección aos nobres a cambio de traballar os feudos destes e pagar tributos. A sociedade organizábase  nunha estrutura piramidal : a mayoría (campesinos, artesáns) e a minoría (nobreza e clero).   
A CANTIGA DE AMIGOS (orixe popular):é aquela na que unha moza expón o amor que sente a rapaza. A voz é, daquela, feminina e a palabra clave adoita aparecer nos primeiros versos é amigo. Recursos formais :
- Refrán : Verso ou versos que se repiten ao final de cada estrofa. Un dos recursos mais representativos da lírica da Galiza. Por esta clasificación dous tipos, cantigas de refrán ou cantigas de mestía.
- Paralelismo : Consiste en repetir estrofas de dúas en dúas. Os versos da 2ª son unha pequena variante dos da 1ª.
- Leixaprén : Deixa e colle. Repetición do 2 verso da 1ª estrofa, no primeiro da terceira, o segundo da segunda, no primeiro da cuarta.
A CANTIGA DE AMOR (orixe provenzal) : é aquela na que un trobador fala dos sentimentos que lle esperta a súa amada baseada no amor cortés (coita/pena ou loanza da dama). A voz é, daquela, mascu- lina e a palabra clave que aparece sempre nos primeiros versos é señor. Características formais :
- cantiga de refrán : composicións que levan un ou varios versos que se repiten ao final de cada estrofa. Son as máis parecidas ás cantigas de amigo.
- cantiga de mestría : non ten refrán e componse de tres ou catro cobras de sete versos heptasílabos, octosílabos ou decasílabos. Estas son máis parecidas ás composicións provenzais. Recursos :
- dobre : repetición dunha palabra ou grupo de palabras en posicións simétricas dunha estrofa
- mordobre : repetición, en posicións simétricas, dun mesmo lexema, con variación nos morfemas.  
 CANTIGA DE ESCARNIO E MALDICIR (orixe popular e provenzal) : é aquela na que o poeta busca a crítica e o humor (con sátiras sociopolíticas, literarias e sexuais). 

O GALEGO E A LITERATURA NOS SÉCULOS ESCUROS (XV-XVIII)  
Despois dun período medieval de grande esplendor para a nosa lingua e a nosa literatura, o galego pasa por unha etapa de decadencia coñecida como Séculos Escuros (do S. XV ao XVIII). Galicia queda sometida á coroa de Castela e o castelán pasa a actuar como lingua do poder e de maior prestixio, desprazando o galego dos usos cultos e escritos. Por isto as mostras de literatura culta (literatura escrita) en galego son practicamente inexistente. Nesta época aparece un novo grupo social, a fidalguía, son persoas de baixa nobreza que serven de intermediarios entre os donos das terras e os campesiños. O pobo é galegofalante e está constituido por la bregos, que na súa maior parte non son propietarios, senón que traballan terras alleas, pagando un arren damento, que son os foros.
Desta época só conservamos escasos textos de lírica culta, unha vizosa e abundante lírica popular (refráns, trabalinguas, adivinanzas), moitos contos e lendas populares (narrativa) e algunha obra de teatro. 
COMPARATIVOS
- usamos COMA : diante de calquera palabra que non sexa un verbo (É tan bo coma ti.)  
- usamos COMO : cando vai diante dun verbo (Fíxoo como sabía)  
-  usamos CA : diante de calquera palabra que non sexa verbo (É mellor ca ti ou ca el. etc. - Chego antes a Lugo ca á Coruña.)
- usamos e CÓ :  cando sae da contracción de “ca”, comparativo, + artigo “a” ou “o” (ca + a/o = cá/có)
(A miña casa é mellor túa. -  Era máis traballador amigo)
COMPARATIVO DE SUPERIORIDADE : máis + adx. + que/ca máis + nome + que 
COMPARATIVO DE IGUALDADE : igual de/tan + adx. + que/ca/como -  tanto(s)/-a(s) + nome + como
COMPARATIVO DE INFERIORIDADE : menos + adx. + que/ca menos + nome + que

FORMACIÓN DE PALABRAS POR DERIVACIÓN : é un procedemento de formación de palabras consistente en engadirlle a un lexema prefixos e sufixos (panadeirosubmarino)
FORMACIÓN DE PALABRAS POR COMPOSICIÓN : é un procedemento de formación de palabras novas consistente na unión de dúas ou máis palabras (xordomudo, tapacubos, afíalapis)
FORMACIÓN DE PALABRAS POR PARASÍNTESE : este procedemento é unha combinación dos dous anteriores. Primeiro formamos por composición una palabra (picapedra) e despois engadimos un sufixo
(picapedreiro). Outras palabras formadas por  parasíntese (paragüeiro,norteamericano, tornasolado, se- 
temesiño, altofalante)
O PLURAL DAS PALABRAS COMPOSTAS
a) Se os dous elementos están soldados nunha única palabra, forman o plural como o segundo elemento (viandante, viandantes)
b) Se o segundo elemento é un monosílabo rematado en –l, forman o plural engadindo –es (cartafol, cartafoles)
c) Se o segundo elemento xa está en plural, son invariables (o gardamontes, os gardamontes)
d) Se os dous elementos se escriben separados e o segundo elemento é un adxectivo, cada un deles escríbese en plural (garda civil, gardas civís), se o segundo elemento é un substantivo, vai só en plural o primeiro elemento (camión cisterna, camións cisterna)

CONFLITO LINGÜÍSTICO /BILINGÜISMO E DIGLOSIA
Cando dúas linguas coexisten nun contexto de lingua dominante fronte a outra que é a dominada ou minorizada estamos ante unha situación de conflito lingüístico. Unha sociedade non é bilingüe só por existir nela dúas linguas. Ademais, o bilingüismo é a capacidade individual de falar indistintamente dúas linguas. Diglosia é a coexistencia de duas linguas en desigualdade, unha dominante (castelán) e outra mi- norizada (galego), de xeito que, a dominante úsase en niveis cultos e formais e a minorizada no ámbito privado e coloquial. O bilingüismo é un feito individual mentres que a diglosia é un feito social. A situación diglósica que sufríu o galego ao longo da historia na súa relación co castelán foi xerando en moitos actitudes negativas que se van superando nas xeracións máis novas. Só demostrando que o galego serve para calquera acto de comunicación e que é útil para desenvolverse na sociedade se poderán superar os prexuizos e progresar na súa normalización.






resumen sociais 3º eso TRABALLO E DESEMPREGO


1.- En que se diferenzan o tempo de traballo do de descanso e ocio?
O tempo de traballo é o que empregamos en cubrir as necesidades materiais das persoas. O tempo de ocio cubre necesidades non materiais, pero tamén importantes para o desenvolvemento físico, mental e emocional das persoas. O tempo de descanso en cambio serve para repoñer forzas para as outras dúas actividades.
2.- Que significa actividade produtiva? Están todas retribuídas? Quen e en que adoita realizar traballos non pagados?
A actividade produtiva é toda acción que permite atender ás nosas necesidades. Case todas están retribuídas (reciben un salario), sin embargo os traballos que se realizan nos fogares, no campo ou en empresas familiares, non o están. As mulleres (nas tarefas domésticas), as persoas maiores (cuidando os netos ou colaborando nos negocios familiares) e os minores de idade ou xóvenes (cuidando dos irmáns pequenos ou colaborando nos negocios familiares) son os que adoitan realizar traballos non pagados.  
3.- Como eran as condicións laborais durante a industrialización e cales eran as causas desa situación? Como conseguiron mellorarse?
Eran moi duras, porque as xornadas laborais eran moi longas, incluso superiores a 12 horas. Tamén eran duras as condicións de traballo e os salarios eran baixos, pois a oferta de man de obra era moi elevada.
Melloraron aumentando o número de traballadores e xurdiron grandes organizacións co obxectivo de loitar por mellorar as condicións laborais e salariais. Gracias a iso, lográronse importantes conquistas das que se benefician hoxe millóns de traballadores en todo o mundo.  
4.- Que significa que o traballo é un dereito? En que medida pode exercerse e a quen hai que reclamalo?
Todo o mundo ten dereito a satisfacer as súas necesidades, para o cal é preciso traballar, polo tanto o traballo é un dereito e unha obriga moral. Dependendo da lexislación de cada país, a poboación pode facelo entre determinadas idades. En España é dos 16 anos ata os 67, aínda que pode variar segundo as profesións (60/63 ou chegar ata os 70). Hai que pedirlle ao estado que promova o crecemento económico xa que regula a economía e a política económica facilita o crecemento, polo tanto o estado debe repartir a riqueza.
5.- Pon exemplos de persoa activa, ocupada, desempregada, autónoma e inactiva, explicando en cada caso as circunstancias pola que o son.
Miña nai é unha persoa activa porque está en idade e condicións de traballar. Meu pai é unha persoa ocupada porque ten un emprego. O pai de Marta é unha persoa desempregada porque está a buscar traballo. O xefes da miña nai son persoas autónomas porque teñen un negocio propio. Miña avoa é unha persoa inactiva porque está xubilada.
6.- A que grupo da poboación pertences? E os teus país? E o teu profesor? En que sector traballan os teus país e o teu profesor?
Eu pertenzo a poboación inactiva. Os meus pais e o meu profesor pertencen a poboación ocupada. A miña nai traballa no sector terciario, no comercio e o meu profesor tamén, na educación e o meu pai no sector secundario, na construción.
7.-Que diferenza hai entre as taxas de actividade de home e mulleres en España? A que se debe?
Aumentou notablemente a taxa de actividade feminina. As mulleres sufrían un paro moito maior co dos homes ata que chegou a crise e o igualou.
8.- Que quere dicir que o traballo é unha mercadoría? Quen o compra e quen o vende?
Significa que o traballo está sometido á lei de oferta e demanda, é dicir, se hai moitos traballadores para un traballo os salarios serán máis baixos, e se se precisan moitos traballadores, os salarios serán máis altos. Polo tanto as empresas compran traballo e os traballadores véndeno.
9.- Quen regula o mercado de traballo? En que aspectos? Por que? Que fixeron os traballadores cando ninguén se ocupaba dese asunto?
O estado é o que regula o mercado de traballo, establecendo un salario mínimo e unha xornada legal máxima para que non haxa explotación laboral, pero as leis non sempre se cumplen. Por iso os traballadores mantiveron duras loitas contra os abusos dos empresarios e para poder negociar con eles, asociáronse nos sindicatos.
10.- Que caracteriza o mercado laboral respecto ás mulleres? Por que?
As mulleres cobran menos salario cos homes, aínda que realicen a mesma tarefa. Existe unha gran desigualdade de oportunidades que favorece aos homes en detrimento das mulleres. Eles ocupan postos de 
maior responsabilidade, prestixio e maior salario. Isto pásalles por tradición, porque as mulleres aínda acaban de chegar ao mercado laboral, por dobre carga, as mulleres asumen a maior parte do traballo doméstico e non poden ter adicación plena á actividade laboral porque non teñen tanta disponibilidade
coma os homes. 
11.- Que é a temporalidade no emprego? Que vantaxes e inconvenientes ofrece o empresario e traballador? A quen afecta en maior medida?
A temporalidade no emprego é cando un traballador ten un contrato temporal (por meses, días horas), sáelle máis barato ao empresario, pois paga menores salarios que aos traballadores que teñen contratos indefinidos e ademais o empresario pode despedilos con maior facilidade. Polo tanto, afecta en maior medida ao traballador.
12.- Que é o desemprego e que circunstancias o incrementan? A que sectores afecta máis e por
que? 
O desemprego é unha situación na que non hai postos de traballo para un sector da poboación activa e increméntase debido a crise, xa que as empresas e algúns mecanismos están funcionando mal. Os sectores máis afectados son os traballladores de baixa cualificación laboral, estranxeiros irregulares e mozos que buscan o seu primeiro emprego, porque as empresas reducen custos reducindo a man de obra.
13.- Que significa estado de benestar? Que necesidades atende? Como se financia? En que principios se basa?
O estado de benestar é unha loita para conseguir dereitos sociais, laborais e políticos e os gobernos teñen a obriga de mellorar as condicións dos cidadáns e proporcionarlles a asistencia social básica (sanidade, educación, pensións, seguros sociais, etc) que se financian cos impostos que pagan os cidadáns. Todos pagan e reciben, pero pagan máis os que máis teñen e reciben máis os que menos teñen.
14.- Que é a economía somerxida? A que intereses obedece? A quen perxudica?   
A economía somerxida é unha actividade económica que escapa ao control do Estado e mantén aos traballadores como ilegais, sometidos á única decisión do empresario. Esta situación produce un importante fraude fiscal, polo tanto o Estado deixa de ingresar importantes cantidades de retencións e impostos cos que mellorar a cobertura social da poboación traballadora.
15.- Que é a sociedade dos tres terzos e a que tres sectores sociais se refire? Cales son as causas desa situación?
A sociedade dos tres terzos é a división da sociedade en 3 grupos en función da calidade do emprego. Un tercio son os que teñen empregos estables e ben retribuídos, o segundo tercio son os que teñen empregos máis ou menos estables e o terceiro tercio son os que quedan excluídos do mercado laboral (mendigos, inmigrantes ilegais, desempregados de longa duración sen paro, etc.). Debido a situación actual, de relativa crise do estado de benestar, resulta improbable que os estados poidan garantir a todos os cidadáns dignas condicións de traballo e subsistencia.
16.- Que son os dereitos laborais? Desde cando e como se regulan?
Os dereitos laborais son os dereitos que teñen os traballadores e foron conquistados ao longo dos dous últimos séculos, nunha loita contínua deses traballadores e de moitos países, organizados en sindicatos.
Eses dereitos laborais están recollidos na lei e polo tanto teñen protección xudicial e ademais no S. XX foron recollidos en tratados, declaracións e leis internacionais.
17.- Enumera os principais dereitos sociais relacionados co traballo.
Os principais dereitos sociais son o dereito a seguridade social, dereito a liberdade de traballo, dereito a non discriminación laboral, dereito a un salario digno, dereito a sindicalización e dereito a ter cubertas as súas necesidades básicas.
18.- Que é o subemprego? A quen afecta máis e porque?
O subemprego é a situación na que unha persoa desempeña un traballo de inferior estima social, e de menor retribución que a que lle tiña que corresponder pola súa cualificación. Afecta máis aos mozos e mozas, porque a falta de postos de traballo adecuados fai que desempeñen traballos inestables e cun baixo salario (contratos lixo).
19.- Cales son os dereitos específicos dos nenos e nenas e porque non deben traballar? Onde se vulneran eses dereitos?
Os dereitos dos nenos e nenas son que deben ser protexidos contra toda forma de abandono,crueldade e asoballamento,non serán obxectos de comercio ou trata e non deberá permitirse que traballen antes dunh
idade mínima.Vulnéranse eses dereitos cando os menores realizan tarefas de adultos,traballos prohibidos tanto porque non teñen idade legal como pola actividade, inadecuada polo esforzo ou polas condicións.  
20.- En que traballan nenos e nenas? Por que traballan e con que consecuencias?
Uns traballan coa familia, facendo labores domésticas, no campo, no comercio, etc. Moitos son empregados en talleres artesanais, traballando ata 10 horas. Outros son cedidos polos seus pais a propietarios a- grícolas, como pagamento de débedas ou a cambio de comida. Outros son abandonados e teñen que sobrevivir nas rúas facendo todo tipo de traballos, pedindo ou roubando. No caso da explotación infantil nos talleres e fábricas, o seu reducido salario serve para axudar a súa familia, pero perxudica á poboación ac-
tiva porque elimina postos de traballo que deberían ser ocupados por adultos.
21.- Que son e onde están as ZIE? Por que se instalan nelas as empresas multinacionais? Quen traballa nelas e en que condicións?
As ZIE son zonas francas industriais nas que se favorece a instalación de empresas multinacionais ás que se lles libera determinadas cargas fiscais. A esas empresas ofréceselles a posibilidade de explotación dos traballadores, xa que nesas zonas permíteselles facer o que non poderían facer normalmente. Case sempre contratan a mulleres, porque realizan a mesma función que os homes cobrando menos.
22.- Que é un sindicato? Cal é o seu labor? Cando e por que xurdiu o sindicalismo moderno?
Os sindicatos son organizacións de traballadores que teñen como onxectivo a defensa dos seus intereses, en especial os relacionados co salario, a xornada laboral e as condicións do traballo. A súa orixe está no S. XIX coa creación de sociedades de socorros mutuos; os fondos procedían das cotizacións dos beneficiarios. Posteriormente, os obreiros formaron sindicatos por oficios (Trade Unions) que foron fusionándose ata formar grandes organizacións nacionais e internacionais.
23.- Cales son os principais sindicatos en España? Nomea tamén as dúas patronais máis importantes.
Os principais sindicatos son : Unión Xeral de Traballadores (UXT) – Comisións Obreiras (CCOO) - Confederación Intersindical Galega (CIG)
As patronais máis importantes son : Confederación Española de Organizacións Empresariais (CEOE) – Confederación Española de Pequenas e Medianas Empresas (CEPYME)
24.- Explica os logros máis relevantes dos sindicatos. Son respectados sempre e en todas partes?
Os logros máis relevantes son : O recoñecemento legal dos traballadores a asociarse – a limitación da xornada laboral – o establecemento dun salario mínimo – a regulamentación da idade máxima e mínima para traballar – o dereito a xubilación – dereito a un día de descanso semanal e varios de vacacións anu ais – recoñecemento ao dereito a folga – cobertura social ao desemprego e a asistencia a colectivos desfavorecidos. Non sempre se cumpren, sobre todo cando hai réximes autoritarios ou en economía somerxida. Son conquistas que poden retroceder en épocas de crise e están permanentemente ameazadas.
25.- Como se negocian as condicións laborais? Que medios de presión utilizan cada parte? Cales son os dereitos dos traballadores neste asunto?
O máis habitual é que periodicamente representantes dos empresarios e dos traballadores de cada sector e os colectivos profesionais negocien as condicións de traballo e revisen salarios, asinando un acordo que se coñece co nome de convenio colectivo. Cando as dúas partes non chegan a un acordo, prodúcese unha situación de conflito na que todos fan presión para tratar de impoñer os seus criterios. As principais formas de exercer presión son a folga, por parte dos traballadores e o lock-out ou pechamento da empresa, por parte dos empresarios.
26.- traballo – descanso – ocio – actividade produtiva – traballo remunerado – traballo doméstico – dobre carga – mercado laboral – xornada laboral – salario
A incorporación da muller ao mercado laboral, supón para ela unha dobre carga, xa que a súa xornada laboral prolóngase ao ter que realizar o traballo doméstico, sen recibir salario, e ten que compaxinalo co seu traballo fóra da casa. Así é, que con tanta actividade produtiva, a muller ten ben merecido o seu tempo de descanso e de ocio.
27.- desemprego – estado de benestar – economía somerxida – sociedade dos tres terzos
Unha das funcións do benestar é a de dar cobertura social ao desemprego. Pero debido á economía somerxida, que provoca un importante fraude fiscal, os seus beneficios non alcanzan a todos os traballadores, encamiñándonos así á sociedade dos tres terzos.
28.- dereitos laborais – subemprego – explotación infantil – zona franca
Os incumplimentos dos dereitos laborais, son o subemprego xuvenil, a explotación infantil e a explotación do traballo feminino, como na ZIE. A ZIE é unha zona franca onde o estado favorece a instalación de empresas multinacionais liberándoas das cargas fiscais, permitíndolles así, facer o que non poderían facer normalmente.
29.- sindicato – patronal – negociación colectiva – folga
Para defender os intereses dos traballadores, o sindicato e a patronal deben manter unha negociación colectiva e deben chegar a un acordo. Se non é así, pódese producir unha situación de conflito na que todos fan presión, que pode ser en forma de folga, por parte dos traballadores.